Trong lĩnh vực xây dựng, lanh tô có lẽ là một thuật ngữ quen thuộc với dân trong ngành bởi công năng và diện tích mà chúng mang lại trong công trình.
Tuy vậy, vẫn còn nhiều người ngoài ngành chưa biết lanh tô là gì và có các loại lanh tô phổ biến nào trên thị trường.
Cùng Xây dựng Kiến Xanh tìm hiểu từ A – Z về lanh tô ngay trong bài viết này.
Phần 1: Lanh tô là gì?
Lanh tô là một loại dầm, như xà ngang và được đặt qua các khe hở như cửa đi, cửa sổ hoặc những vị trí tương tự trong các công trình xây dựng.
Mục đích của lanh tô là chống đỡ trọng lực đổ xuống từ kết cấu bên trên.
Lanh tô có chiều rộng bằng với chiều rộng của tường và các đầu của chúng được xây ẩn vào tường.
Vật liệu làm ra lanh tô có thể khác nhau tùy thuộc vào yêu cầu, tải trọng và vị trí xây dựng.
Ngoài ra, lanh tô có thể được thiết kế để chịu lực hoặc không chịu lực tùy thuộc vào yêu cầu cụ thể.
Phần 2: Phân loại lanh tô theo chất lượng thi công
Xét về chất liệu thi công thì lanh tô được chia thành các loại sau đây, gồm:
Lanh tô gỗ
Trong quá khứ, gỗ đã là vật liệu xây dựng phổ biến nhất từ thời kỳ đầu của ngành xây dựng.
Gỗ được sử dụng là những tấm gỗ chất lượng cao, có hai đầu được quét hắc tín và chôn sâu vào trong tường.
Tuy nhiên, hiện nay, gỗ đã được thay thế bởi các vật liệu xây dựng hiện đại và công nghệ tiên tiến hơn.
Giá cả của gỗ chất lượng tốt cũng không hề rẻ, trong khi đó khả năng chống cháy của nó lại thấp.
Mặc dù gỗ đã bị thay thế bởi các vật liệu xây dựng hiện đại trong hầu hết các công trình xây dựng, nhưng vẫn có một số vùng miền núi hoặc nơi có tài nguyên rừng phong phú thì lanh tô gỗ vẫn được ưu tiên sử dụng.
Lanh tô gỗ được lựa chọn khi giá thành của gỗ rẻ hơn hoặc khi cần xây dựng các công trình như nhà tạm hay nhà có tuổi thọ sử dụng thấp.
Để gia cố độ chắc chắn cho lanh tô gỗ, có thể sử dụng các tấm thép mỏng được đặt ở phía trên và dưới lanh tô, được gọi là tấm lót có rãnh.
Các tấm lót này cung cấp sự gia cố và tăng cường độ bền cho lanh tô, giúp nó chịu được tải trọng và các lực tác động một cách tốt hơn.
Lanh tô đá
Loại lanh tô này thường được sử dụng phổ biến trong những khu vực có tài nguyên đá phong phú.
Độ dày của cửa lanh tô là một yếu tố quan trọng quyết định đến thiết kế của nó.
Thông thường, lanh tô đá được làm từ một tấm đá liền khối có độ dày tối thiểu khoảng 15cm và có thể bắc qua nhịp có khoảng cách dài đến 2m.
Đá có khả năng chịu lực và chịu nén tốt, tuy nhiên, khả năng chịu kéo của nó lại khá yếu.
Do đó, khi sử dụng lanh tô đá, cần phải cẩn trọng và chú ý đến các yếu tố liên quan.
Điều này đảm bảo rằng lanh tô đá được sử dụng một cách đúng đắn và đảm bảo tính an toàn và độ bền trong quá trình sử dụng.
Lanh tô cuốn
Lanh tô cuốn được chia thành hai loại là lanh tô cuốn thẳng và lanh tô cuốn vành lược.
Lanh tô cuốn thẳng
Loại lanh tô này sử dụng gạch xây theo hướng nghiêng.
Trung tâm của lanh tô là viên gạch được xây thẳng đứng (còn được gọi là viên khóa) có hình dạng giống cánh quạt, trong khi các viên gạch khác ở hai bên được xây theo hướng nghiêng.
Để đạt hiệu quả tốt nhất, nên sử dụng gạch đã được chặt xiên để xây ở hai đầu, điều này sẽ giúp mạch vữa được xây dựng theo hướng song song và đồng đều.
Tuy nhiên, trong trường hợp phổ biến hơn, người ta vẫn sử dụng gạch không được chặt xiên để xây lanh tô, dẫn đến mạch vữa trên có chiều rộng lớn hơn mạch vữa dưới.
Chiều rộng lớn nhất của mạch vữa không được vượt quá 20mm và không nhỏ hơn 7mm.
Khi xây dựng lanh tô ở vị trí giữa, có thể nâng cao mạch vữa lên 1/50 chiều rộng của lỗ tường.
Như vậy, sau khi hoàn thành, lanh tô sẽ có xu hướng nghiêng ngang một cách tự nhiên.
Đối với độ cao của lanh tô, thường là 1 hoặc 1.5 viên gạch.
Kích thước lanh tô cho cửa cuốn thẳng phù hợp với kích thước của lỗ cửa lên đến 1.25m.
Lanh tô cuốn vành lược
Hình dạng của cuốn vành lược có thể được mô tả như một đoạn cung tròn, với bán kính nhỏ nhất bằng một nửa của chiều rộng của lỗ cửa (gọi là cuốn ½ tròn).
Bán kính lớn nhất có thể là loại vô hạn, tức là cuốn thẳng.
Đối với độ cao của cuốn vành lược, nó được tính bằng 1/12 đến 1/2L, thông thường sẽ tính là 1/8L (L là chiều rộng của lỗ cửa).
Bán kính của cuốn vành lược thường bằng với chiều rộng của lỗ cửa.
Để tạo ra độ cong lớn cho lanh tô cuốn vành lược, tốt nhất là sử dụng gạch xiên.
Khi độ cong nhỏ hơn, có thể sử dụng gạch thông thường và điều chỉnh mạch vữa. Mạch vữa có độ rộng hẹp nằm trong khoảng từ 7 đến 20mm.
Lanh tô cuốn vành lược phù hợp cho các lỗ cửa có chiều rộng dao động 1.5 đến 1.8m.
Nếu sử dụng vữa mác chiều cao, có thể đạt khoảng 0.5 đến 2 viên gạch.
Lanh tô gạch
Chúng ta sử dụng lanh tô trong trường hợp khoảng trống cần chắn chịu có độ mở nhỏ hơn 1m và chịu tải nén là yếu tố quan trọng.
Độ dày của lanh tô có thể thay đổi dao động từ 10 đến 20cm tùy thuộc vào khoảng cách và phương pháp xây dựng.
Lanh tô có độ bền cao và ít sử dụng cốt thép, tuy nhiên, việc thi công lại khá phức tạp và yêu cầu sử dụng nhiều gỗ và cốp pha hỗ trợ nhiều.
Đồng thời, loại lanh tô này dễ bị hư hỏng khi sàn nhà không đều.
Lanh tô gạch cốt thép
Loại này cũng tương tự như loại đầu tiên, nhưng yêu cầu sử dụng vữa xi măng cát với mác 50.
Trên cốp pha, ta sẽ phủ một lớp vữa xi măng M50 có độ dày từ 2 đến 3cm, ở giữa, chúng ta đặt thép tròn với đường kính d=6mm hoặc thép bản kích thước 20 x 1mm.
Mỗi phần nửa viên gạch sẽ đặt với một cốt thép, và hai đầu cốt thép sẽ uốn cong và chìm vào tường ít nhất là 1 đến 1.5 viên gạch.
Phía trên, chúng ta sẽ sử dụng vữa xi măng để xây tầm 5 đến 7 hàng gạch, đồng thời lưu ý rằng độ cao không được nhỏ hơn ¼R (bán kính) của lỗ tường.
Lanh tô này chỉ áp dụng cho các lỗ cửa có R < 2m và không bị ảnh hưởng bởi lực chấn động.
Đây là loại không chịu tải trọng lớn mà chỉ chịu những trọng lực nhỏ.
Khi lanh tô phải chịu tải trọng lớn, R lỗ cửa > 2m thì số lượng cốt thép phải được xác định dựa trên phép tính và tuân theo các quy định của kết cấu.
Lanh tô thép
Vật liệu xây tường có tải trọng lớn cũng như cửa có độ rộng lớn sẽ rất thích hợp để sử dụng loại lanh tô thép này.
Loại này gồm các đoạn kênh hay dầm thép cuộn, và chúng có thể được sử dụng độc lập hoặc kết hợp tùy thuộc vào yêu cầu cụ thể.
Khi sử dụng đơn lẻ, dầm thép có thể được nhúng vào bê tông hoặc được thực hiện thao tác ốp bằng đá để giữ cho chiều rộng của nó bằng chiều rộng của tường.
Khi có nhiều đơn vị được đặt cạnh nhau thì chúng sẽ được giữ ở nơi bằng với bộ tách ống.
Lanh tô bê tông cốt thép
Loại lanh tô này là một trong những lựa chọn phổ biến và được giới xây dựng ưa chuộng hiện nay, với nhiều ưu điểm đáng kể.
Lanh tô bê tông cốt thép được chia thành 2 loại gồm lanh tô đúc sẵn và lanh tô đổ tại chỗ.
Lanh tô bê tông cốt thép đúc sẵn
Lanh tô này được thiết kế để được đổ trước khi xây dựng tường, và có thể được lắp đặt trực tiếp bằng cách sử dụng vữa.
Kích thước của lanh tô này được lựa chọn sao cho nó là bội số của ½ kích thước của viên gạch, với chiều dày thường nằm trong khoảng từ 1 đến 3 hàng gạch và chiều rộng từ ½ đến 1.5 viên gạch.
Lanh tô cốt thép đổ tại chỗ
Lanh tô này có chiều rộng tương đương với chiều dày của tường gạch, đồng thời chiều cao và tượng bê tông cốt thép có thể được tùy chỉnh theo yêu cầu.
Để tạo độ ổn định và tăng tính thẩm mỹ, ta có thể sử dụng lanh tô hình chữ L khi xây tường có độ dày từ 1.5 gạch trở lên.
Bộ phận lộ ra của lanh tô này có thể được sử dụng như gối tựa để hỗ trợ phần gạch phía ngoài, giúp làm giảm độ dày của lanh tô.
Trong quá trình thi công, ta cũng có thể kết hợp lanh tô với sàn một khối hoặc là ô văng để giảm khối lượng và công việc đổ lanh tô.
Đối với các cửa sổ có chiều cao và mật độ gần nhau, ta có thể liên kết các lanh tô đơn để tạo thành hệ giằng tường, nhằm tăng cường độ cứng và sự chắc chắn cho nhà, đồng thời tránh hiện tượng nứt gãy trong kết cấu.
LIÊN HỆ NGAY với Xây dựng Kiến Xanh để được TƯ VẤN MIỄN PHÍ các dịch vụ và nhận ƯU ĐÃI LỚN ngay hôm nay.
Xây nhà trọn gói | Sửa nhà Trọn gói |
Xây nhà Cấp 4 | Cải tạo nhà Cấp 4 |
Xây dựng Biệt thự | Cải tạo nhà 2 tầng cũ |
Xây nhà 2 Tầng | Cải tạo nhà 3 tầng |
Xây nhà 3 Tầng | |
Xây nhà 4 Tầng |
Phần 3: Lời kết
Trên đây là tất tần tật về lanh tô là gì và các loại lanh tô phổ biến hiện nay được chúng tôi tổng hợp để gửi đến quý bạn đọc.
Xây dựng Kiến Xanh hy vọng bạn sẽ phần nào giải quyết được các thắc mắc xoay quanh vấn đề này.
Nếu có thêm bất kì câu hỏi nào, hãy liên hệ đội ngũ chúng tôi để nhận được tư vấn tận tình và các dịch vụ chất lượng nhất!
Bài viết liên quan:
- Sê nô là gì? Tổng hợp Kiến thức về A-Z về Sê Nô [NÊN ĐỌC]
- 10 Kinh nghiệm Mua đất Xây nhà từ Chuyên Gia [ÍT RỦI RO]
- Diện Tích Xây dựng là gì và Những Kiến thức Liên Quan [DỄ HIỂU]