Móng gạch là một phần quan trọng trong việc xây dựng các công trình như nhà cửa, cầu đường, tòa nhà,..

Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn về móng gạch và tại sao nó lại được sử dụng trong xây dựng.

Hãy cùng Xây dựng Kiến Xanh tìm hiểu thêm về móng gạch và các kiến thức liên quan cần biết để có thể hiểu và áp dụng chúng trong thực tế xây dựng.

Móng gạch là gì? Những kiến thức liên quan cần biết
Móng gạch là gì? Những kiến thức liên quan cần biết

Phần 1: Móng gạch là gì?

Móng gạch là một trong những loại móng xây dựng phổ biến được sử dụng trong công trình công nghiệp và dân dụng.

Nó được tạo thành bởi một khối bê tông hoặc đá được đặt trong đất ở vị trí dưới móng nhà, với một thanh thép được chèn vào bên trong để tăng độ bền và độ cứng. 

Móng gạch thường được dùng cho các công trình xây dựng như nhà ở, cầu đường, tòa nhà, nhà xưởng,…

Vì nó phù hợp với kỹ thuật xây thủ công, sử dụng vật liệu có sẵn tại địa phương và chi phí tiết kiệm.

Móng gạch là gì?
Móng gạch là gì?

Phần 2: Cấu tạo móng gạch xây nhà

Móng gạch được cấu tạo từ ba phần chính như sau:

Lớp gối móng: Thường có hình tháp hoặc chữ nhật, phần này chịu lực chính cho toàn bộ móng.

Phần đáy móng: Thi công phần đáy tùy thuộc vào từng loại hạng mục khác nhau. Với các công trình dân dụng, mặt tiếp xúc với đáy thường được xây ngang giữa đất và móng. Trong khi đó, nếu đất nền là cứng và có khả năng chịu lực, phần đáy sẽ được tạo bởi chính đất tự nhiên.

Lớp đệm móng: Có tác dụng giúp phân bổ đều áp lực của công trình xuống đáy móng và làm cho móng thẳng và ổn định.

Cấu tạo móng gạch
Cấu tạo móng gạch xây nhà

LIÊN HỆ NGAY với Xây dựng Kiến Xanh để được TƯ VẤN MIỄN PHÍ các dịch vụ và nhận ƯU ĐÃI LỚN ngay hôm nay.

Xây nhà trọn gói Sửa nhà Trọn gói
Xây nhà Cấp 4 Cải tạo nhà Cấp 4
Xây dựng Biệt thự Cải tạo nhà 2 tầng cũ
Xây nhà 2 Tầng Cải tạo nhà 3 tầng
Xây nhà 3 Tầng  
Xây nhà 4 Tầng  

Phần 3: Xây móng nhà bằng gạch cần đảm bảo những yêu cầu nào?

Để đảm bảo cấu tạo của móng gạch đáp ứng các yếu tố kỹ thuật, cần tuân thủ những quy định sau:

  • Chiều rộng đỉnh móng gạch cần lớn hơn kết cấu bên trên (chân tường hoặc chân cột) một cấp, ví dụ như tường 220mm thì đỉnh móng phải rộng 335mm.
  • Chiều rộng đáy móng phải >500mm.
  • Móng gạch cần đạt chiều sâu nhất định, không cần thiết phải đạt chiều rộng.
  • Chiều cao mỗi bậc móng lấy theo chiều dày 2-3 hàng gạch, với chiều cao mỗi bậc là 70-140 hoặc đồng đều là 140. Chiều rộng trung bình mỗi bên rộng ¼ chiều dài của viên gạch.
  • Loại gạch dùng để xây móng phải là gạch đặc không có lỗ, được làm bằng đất sét nung, sử dụng gạch loại tốt có mác >75, không sử dụng gạch siêu nhẹ hoặc các loại gạch không nung khác.
  • Vữa được sử dụng để xây móng gạch cần là vữa xi măng – cát hoặc vữa tam hợp.

Phần 4: Trường hợp nào cần sử dụng móng gạch trong thi công xây dựng?

Nếu nền đất tốt, bạn có thể sử dụng móng gạch để xây dựng nhà cấp 4 hoặc nhà 2 tầng đơn giản không quá nặng nề.

Loại móng này thích hợp với kỹ thuật xây thủ công, sử dụng vật liệu sẵn có và chi phí tiết kiệm hơn.

Do đó, nó được đánh giá là phù hợp để xây dựng ở các vùng đồng bằng, địa chất đất nền tốt, đất nguyên thổ không qua bồi đắp.

Trong các vùng nông thôn và miền quê, móng gạch thường được sử dụng để xây các công trình phụ như nhà vệ sinh, khu chăn nuôi gia súc, gia cầm,..và phương pháp này vẫn được áp dụng rộng rãi.

Giới hạn xây nhà không quá 2 tầng khi sử dụng móng gạch, bởi móng gạch chỉ có thể chịu được áp lực tối đa là 15 tấn/m2.

Nếu xây quá cao, sẽ dễ gây ra lún sập hoặc rạn nứt.

Nếu bề rộng đáy móng B<1,5m thì việc sử dụng móng gạch sẽ làm tăng tính kinh tế.

Tuy nhiên, nếu B>1,5m thì cần sử dụng bê tông cốt thép.

Việc xây dựng trên diện tích đất lớn có thể dẫn đến lãng phí gạch.

Để bảo vệ công trình khỏi những tác động của môi trường khắc nghiệt như gần biển, khu vực đầm lầy, địa hình có khả năng bị ăn mòn hoặc bị ảnh hưởng bởi môi trường khác, thì móng gạch là một giải pháp được sử dụng trong quá trình thi công xây dựng.

Nếu nền đất không đáp ứng đủ độ bền và khả năng chịu tải, bạn không nên sử dụng móng gạch để xây dựng công trình.

Việc tiếp tục thi công trên nền đất yếu có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như sụt lún, nứt, hay thậm chí là đổ sập toàn bộ công trình.

Thay vào đó, bạn cần tính toán và lựa chọn phương án gia cố móng phù hợp với tình trạng đất hiện tại để đảm bảo an toàn cho chủ đầu tư, gia chủ, hoặc gia đình của mình.

Móng gạch được cấu tạo để đảm bảo cấu trúc của ngôi nhà
Móng gạch được cấu tạo để đảm bảo cấu trúc của ngôi nhà

Phần 5: Cách đặt gạch móng nhà

Kích thước của gạch dùng để làm móng thường là 5,5×10,5x22cm, với mạch vữa đứng 1cm và mạch vữa ngang 1,5cm.

Để phù hợp với kích thước này, thường sử dụng 2 phương pháp xây móng bằng giật bậc như sau:

  • Phương pháp 1: Độ cao bậc móng từ 7-14.
  • Phương pháp 2: Độ cao bậc móng 14-14.

Như vậy, chiều rộng trung bình cho mỗi lần giật là ¼ chiều dài của viên gạch.

Góc cứng của hai phương án này, 26 độ 5 và 33 độ 5, được xem là phù hợp về mặt kinh tế, tuy nhiên cần sử dụng vữa xi măng cát để xây dựng.

Các tường móng và gối móng được thiết kế để chịu đựng tải trọng chính và thường có hình dạng hình tháp hoặc hình chữ nhật, đôi khi là dạng bậc thang.

Gối móng được xây dựng bằng gạch với mác >75, với tỷ lệ vữa xi măng cát là 1:3 hoặc 1:4 cho nhà cấp 2, cấp 3; còn cho công trình nhà cấp 4 thì sử dụng vữa tam hợp với tỷ lệ là 1:1:6 hoặc 1:1:4.

Khe lún bậc móng của móng lệch tâm có chiều rộng chỉ bằng 1/2 chiều dài của viên gạch, và chiều cao của khe lún này thường từ 14-21cm (tương đương với 2-3 hàng gạch).

Độ dày của bậc cuối cùng của gối móng là từ 0,15 đến 0,3m.

Tùy thuộc vào loại nhà, ta sẽ sử dụng bê tông gạch vỡ mác hoặc bê tông đá dăm có độ cứng từ 100-150.

Tác dụng của đệm móng là làm sạch và bảo vệ móng, đồng thời giúp phân bổ đều áp suất dưới đáy móng.

Để làm đệm móng, ta sử dụng cát đầm dày từ 5-10cm và nén chặt.

Cách đặt móng gạch
Cách đặt móng gạch

Để đảm bảo tính an toàn và độ bền trong quá trình xây dựng nhà, cần thực hiện các bước cơ bản sau để đặt gạch móng nhà:

Bước 1: Chuẩn bị vị trí và đào đất

Trước hết, xác định vị trí cho móng gạch và đào đất đến độ sâu cần thiết. Bề mặt đất phải được làm phẳng và đủ chắc chắn để hỗ trợ tải trọng của móng.

Bước 2: Lắp đặt khung cố định

Sau khi đào đất, lắp đặt khung cố định bằng thanh sắt hoặc gỗ để giữ cho các khối gạch được đặt trong đúng vị trí và không bị di chuyển.

Bước 3: Đặt gạch

Đặt các khối gạch theo hàng ngang và hàng dọc. Chú ý sắp xếp các khối gạch sao cho chúng nằm trên đáy móng một cách đều và cân đối.

Bước 4: Kết nối các khối gạch

Sau khi đặt các khối gạch, kết nối chúng lại với nhau bằng xi măng hoặc vữa để tạo thành một kết cấu vững chắc và đáng tin cậy.

Bước 5: Tạo bề mặt phẳng

Cuối cùng, tạo bề mặt phẳng cho móng bằng cách chà nhẹ các khối gạch để đảm bảo tính thẩm mỹ và độ chính xác của móng.

Những lưu ý khi thi công móng gạch:

  • Việc đảm bảo móng gạch không bị ngập nước trong quá trình đổ bê tông là yếu tố quan trọng nhất trong quá trình xây dựng. Nhiều trường hợp đổ bê tông khô xuống hố móng đã bị ngập, cho thấy sự thiếu cẩn trọng trong quá trình thi công. Điều này có thể dẫn đến giảm chất lượng của bê tông và vữa xi măng, đặc biệt là đối với phần móng nhà được xây dựng với bê tông chất lượng cao. Do đó, người thi công cần hút hết nước trong hố móng và đổ bê tông đã trộn nước theo đúng quy trình để đảm bảo tính kết dính của vữa xi măng được duy trì.
  • Việc để ý đến các lỗ kỹ thuật để đặt đường ống thoát nước, cấp nước là điều cần thiết khi xây móng gạch. Nếu đường ống đặt dưới đáy móng, cần thêm lớp đá dăm hoặc sỏi để ngăn không để móng tiếp xúc trực tiếp với đường ống và gây hư hỏng cho đường ống. Đặc biệt cần cẩn trọng khi đặt đường ống ngầm, đặc biệt là đối với phần móng, vì nếu xảy ra sự cố thì việc sửa chữa sẽ rất phức tạp và tốn kém. Kiểm soát chất lượng một cách nghiêm ngặt từ đầu có thể giúp giảm thiểu rủi ro này.
  • Nếu đào sâu hơn so với thiết kế yêu cầu, cần lưu ý đổ bê tông thay vì tiếp tục đào.

Phần 6: Lời kết

Tóm lại, việc hiểu rõ về móng gạch và các kiến thức liên quan sẽ giúp bạn thực hiện một công trình xây dựng thành công.

Xây dựng Kiến Xanh hy vọng những thông tin này sẽ giúp ích cho bạn trong vấn đề tìm hiểu và xây dựng được những công trình chất lượng, an toàn và bền vững.

Bài viết liên quan:

Mời bạn đánh giá bài viết

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *